تحلیل سیستماتیک از نقش عوامل جغرافیائی در توسعه روستاهای استان اردبیل

وجود تمایزات و تفاوتهای منطقه ای در استان اردبیل بویژه در نقاط روستائی، همواره بعنوان یک دغدغه برنامه ریزان ومسئولین محلی را برآن داشته تا بر اساس توانمندی ها و مزیت های نسبی مناطق نسبت به تخصیص منابع محدود خود اقدام نمایند. قطعاً عدم شناسائی علمی موقعیت و جایگاه مناطق مختلف استان، پیشرفت در مسیر نیل به اهداف توسعه را کند و گاهی متوقف می سازد. موفقیت در این امر مستلزم توجه به توانمندی های موجود در نقاط جغرافیائی استان میباشد.با توجه به مطالب فوق و همچنین لحاظ نمودن محدودیت های موجود در سطح استان، تحقیق حاضر در چارچوب مفاهیم آماری و تکنیکهای توسعه منطقه ای مبادرت به سطح بندی مناطق روستائی استان اردبیل در قالب روش چند متغیره تحلیل خوشه ای[1] به تفکیک بخشهای جغرافیائی نموده است.در این رابطه نتایج بدست آمده که با بکارگیری از 26 شاخص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مشخص شده است، نشان میدهد که مناطق روستائی 8 بخش جغرافیائی استان اردبیل «نسبتاًتوسعه یافته»، 7 بخش استان «درحال توسعه» و 2 بخش جغرافیائی دیگر در زمره بخشهای «توسعه نیافته» جای گرفته اند. که این مهم میتواند در برنامه ریزیهای بلندمدت و کوتاه مدت مدنظر مسئولین استان قرارگیرد. در این راستا در مرحله دوم از این تحقیق ارزیابی مناطق توسعه نیافته که از یک اولویت و حساسیت ویژه ای برخوردار است، در جهت تبیین و تشریح سیستماتیک عوامل جغرافیائی اعم از طبیعی و انسانی مدنظر قرارگرفته است و مناطق مختلف آن به فراخور جایگاه خود متاثر از عوامل فوق بوده اند که در قسمت بعدی این مقاله به آن اشاره شده است.